سبک ممفیس چیست و چه تاثیری بر دنیای معماری گذاشته است؟

اگر شما هم جز افرادی هستید که از رنگ‌ها و خطوط زمخت و جسورانه لذت می‌برید، سبک ممفیس همان چیزی است که جای خالی آن در خانه شما به چشم می‌خورد. در این سبک همه چیز به شکلی جسورانه، رنگ و طرح خود را فریاد می‌زند؛ فریادی که شاید مشابه سایر سبک‌های دکوراسیونی نباشد و در نگاه اول تصور کنید در یک دنیای فانتزی قدم برمی‌دارید.

این سبک درواقع جنبشی بود که برای اعتراض به وضعیت موجود در دهه ۸۰ راه‌اندازی شد؛ اما در دنیای معماری باقی ماند و تاثیری شگفت‌انگیز بر طراحی سایر عناصر و المان‌های دنیای معماری گذاشت.

اگر می‌خواهید با این سبک جذاب آشنا شوید همراه تیم سبک نگار باشید. در این بخش بعد از آشنایی با سرگذشت جذاب ممفیس، به قواعد کلی طراحی وسایل و چیدمان به کمک این سبک می‌پردازیم.

سبک ممفیس از کجا آمده است؟!

ایده اولیه خلق ممفیس برای اولین بار در سال۱۹۸۱ به ذهن طراح ایتالیایی، اتوره سوتساس، رسید. زمانی که سوتساس همراه با هنرمندان دیگر دور یک میز جمع شده بودند و به موزیک «Stuck Inside of Mobile with the Memphis Blues Again» باب دیلن گوش می‌دادند، به فکر خلق آثاری رنگارنگ، جسورانه و در تضاد با وضعیت موجود افتادند.

جلسه بعدی این گروه جسور از هنرمندان در فوریه ۱۹۸۱ برگزار شد که در آن هریک از هنرمندان با اثری فاخر، رنگارنگ و پست مدرن سر میز حاضر شدند. آثاری که به نوعی دیدی رادیکال به آنچه از نظر مردم محبوب بود، داشتند.

در ادامه گروه ممفیس که نام خود را از موزیک باب دیلن انتخاب کرده بودند، به سرپرستی ساتسوس، از دیگر سبک‌های هنری برای اشاعه آثار هنری خود استفاده کردند. شکل‌های هندسی آرت دکو، وسایل پر زرق‌وبرق قدیمی که محبوب نبودند، پالت‌های رنگی سبک پاپ آرت و هنرهای آزتک و تانتریک این گروه جوان و جسور را برای ادامه مسیر همراهی کردند.

هرچند واکنش‌های اولیه به این سبک جدید کاملا انتقادی و منفی بود؛ چراکه اغلب از ساختارهای زمخت و بدون انعطاف در کارهای خود استفاده می‌کردند؛ اما حرکت پیشگامانه این گروه در نهایت در تاریخ معماری پابرجا باقی ماند.

شاید سبک ممفیس نتوانسته باشد سلیقه دهه ۷۰ و۸۰ میلادی را پوشش دهد، اما در حال حاضر شوخ طبعی طراحی‌های فوق‌العاده این سبک به جایگاه و ارزش واقعی خود در دنیای معماری و طراحی داخلی رسیده است.

ویژگی‌های متمایزکننده سبک ممفیس از دیگر استایل‌ها

ویژگی‌های ممفیس به گونه‌ای است که شاید بسیاری از افراد  طرح‌های عجیب و غریب یا رنگ‌های جسورانه‌ای را که در این آثار به چشم می‌خورد، دوست نداشته باشند. با این حال از این سبک در بسیاری از گالری‌ها، آپارتمان‌ها و حتی زمین‌های بازی کودکان استفاده می‌شود. در ادامه بیشتر با ویژگی‌های جالب ممفیس آشنا می‌شویم.

خطوط پر پیچ و تاب

در استایل ممفیس، خطوط از شکل مرسوم خود خارج شده‌اند. به عنوان مثال ممکن است خطوط صاف را در طراحی وسایل و اثاثیه خانه نبینید.

در ممفیس تمام خطوط با رقص و پیچ‌وتاب عجیب خود اعتراضی به وضعیت آثار هنری مرسوم داشتند. درواقع این ویژگی چیزی بود که اتوره سوتساس آن را در ممفیس بنا نهاد. این هنرمند ایتالیایی در سال ۱۹۷۸ از خطوط عجیب و غریب ممفیس با نام «باکتری چاپی» یاد کرد؛ چراکه این خطوط با پیچ و تاب خود، ذهن را به سمت دنیای بدون مرز و انعطاف‌پذیر باکتری‌ها می‌بردند.

اشکال نامعمول و شاید کمی عجیب

یکی از ویژگی‌های متمایز سبک ممفیس، استفاده از اشکال غیرمرسوم در آن است. این اشکال به گونه‌ای طراحی می‌شوند که در نگاه اول با آنچه در ذهن شما می‌گذرد، در تضاد هستند.

به عنوان مثال در تصورات شما یک صندلی مربع یا مستطیلی شکل است؛ اما ممفیس صندلی را با طرح‌های دایره‌ای و مثلثی طراحی می‌کند! درواقع این ویژگی ممفیس برای اعتراض و به سخره گرفتن سبک مینیمال بنا شده است؛ چراکه در مینیمال همه چیز به شکلی تمیز و ساده طراحی می‌شوند.

رنگ‌های اصلی با اشباع بالا

رنگ‌ها دیگر ویژگی بارز ممفیس محسوب می‌شوند که می‌توان گفت ایده نوع رنگ‌آمیزی در این سبک، وام گرفته از سبک پاپ‌آرت است. وسایل و فضاهایی که با استفاده از استایل ممفیس طراحی می‌شوند، رنگ‌هایی تند با درصد اشباع بالا دارند.

در میان این رنگ‌ها خبری از رنگ‌های پاستیلی یا رنگ‌های ملایم نیست. این رنگ‌های تند هستند که به رساترین شیوه، نغمه اعتراض خود را سر می‌دهند.

طرح‌های گرافیکی

سبک ممفیس مملو از طراحی‌های گرافیکی است که دائم تکرار می‌شوند. این طرح‌های گرافیکی درون یک لوپ قرار گرفته‌اند و آنها را در سرتاسر بدنه وسایل یا دیوار فضاها می‌بینیم. درواقع طراحی‌های گرافیکی لوپ‌وار ممفیس، انرژی و صدای اعتراض این استایل را واضح‌تر می‌کنند.

موزاییک های طرح مرمر

ممفیس را به لمینت‌ها و موزاییک‌های مرمرنمای آن نیز می‌شناسند. موزاییک‌های طرح مرمر در این سبک فقط روی زمین و کف فضاها دیده نمی‌شوند؛ ممکن است آنها را در بدنه وسایل یا روی میزها نیز مشاهده کنید. این موزاییک‌ها به دلیل استفاده ممفیس از اشکال هندسی به این سبک راه یافته‌اند.

اولین نمایش آثار ممفیس و واکنش به آنها

سبک ممفیس برای اولین بار در سال ۱۹۸۱ به صورت رسمی در نمایشگاه مبلمان میلان به نمایش گذاشته شد. هرچند طرح‌های جدید و بعضا ناملموس این استایل چشم‌ها را به خود خیره می‌کرد، اما این سبک از نظر تجاری رد شد.

در آن زمان بیشتر منتقدان باور داشتند وسایلی که با این سبک طراحی شدند، گران و ناکارآمد هستند. شاید در آن زمان ممفیس کمی از تاریخ خود جلو بود؛ چراکه همین طرح‌های غیرمرسوم و رنگ‌های تند در دهه ۹۰ به یکی از ترندهای محبوب مردم تبدیل شدند.

گروه ممفیس نیز در پی عدم موفقیت تجاری خود در سال ۱۹۸۷ از یکدیگر جدا شدند. اما درست یک سال قبل از مرگ سرپرست این گروه، سوتساس، در سال ۲۰۰۵ این استایل برای بار دیگر در نمایشگاهی در لس آنجلس شرکت کرد. اینجا نقطه‌ای بود که موفقیت استایل ممفیس را تضمین کرد.

در این سال افراد علاقه بیشتری به این سبک نشان دادند؛ به‌طوری‌که امروزه ممفیس همچنان با شعار «مینیمال حوصله سر بر» در دنیای طراحی و معماری می‌تازد و خود را از مرگ نجات داده است.

 

کلام آخر

سبک ممفیس، سبکی جسور، رنگارنگ و با طرح‌هایی عجیب است که انرژی فضا را به طور کلی تغییر می‌دهد. این سبک که به نوعی برای اعتراض به سبک‌های رایج در دهه ۷۰ و ۸۰ میلادی خلق شد، بعد از گذشت مسیری پر پیچ‌وخم توانست ثبات خود را در دنیای معماری و طراحی به دست آورد.

استفاده از این سبک در چیدمان فضاهای مختلفی به چشم می‌خورد؛ بسیاری از گالری‌ها، محیط‌های خلاقانه و استارتاپ‌ها، زمین بازی کودکان و حتی آپارتمان‌های کوچک و بزرگ، ممفیس را به درون خود راه داده‌اند.

در این بخش تیم سبک نگار اطلاعاتی جامع از این سبک را با شما در میان گذاشت. با شناخت ویژگی‌ها و المان‌های ممفیس، به کار بردن آن در محیط‌ها ساده‌تر می‌شود. شما هم نظر خود را درباره این سبک از طراحی با ما در میان بگذارید؛ در بخش نظرات منتظر شما هستیم.